Floor Brock is community librarian en coördinator van het Taalcafé bij de Bibliotheek Eindhoven. Eindhoven is een stad met diverse culturen, voornamelijk door het grote aantal expats vanwege grote internationale bedrijven zoals ASML en Philips. Ook in de Eindhovense buurt waar Floor woont, komen veel verschillende culturen samen. En haar vriendenkring bestaat uit mensen van verschillende nationaliteiten en culturen, wat haar de perfecte achtergrond geeft voor haar rol als community librarian en coördinator van het Taalcafé.

Luisteren naar de buurt

Als community librarian richt Floor zich vooral op het opbouwen van connecties in de buurt, met bijzondere aandacht voor de stadsdeelbibliotheken die enkele jaren geleden werden gesloten, maar binnenkort weer heropenen, soms op dezelfde locatie, soms op een andere. “Onze aanpak is veranderd: we luisteren nu veel meer naar de behoeften van de mensen in de buurt. Wat willen ze leren? Wat willen ze delen? Hoe kunnen we deze behoeften in de bibliotheek samenbrengen, rekening houdend met de verscheidenheid aan culturen in Eindhoven? Onze bibliotheek is een plek waar kennis in de breedste zin van het woord wordt gedeeld.

Training cultuursensitiviteit voor bibliotheekmedewerkers en vrijwilligers

Zowel Floor als de taalcoaches hebben een training gehad in het omgaan met culturele verschillen en cultuursensitiviteit. “Zo’n training laat je beseffen dat onze manier van doen niet noodzakelijk de juiste manier is, simpelweg omdat we eraan gewend zijn. Het was confronterend om in de spiegel te kijken en je bewust te worden van de culturele eigenaardigheden die in Nederland gangbaar zijn. Zoals onze Nederlandse directheid. Dat kan soms als onbeleefd worden ervaren. De training maakt je ook bewust van het feit dat je altijd een oordeel hebt. We proberen dit bespreekbaar te maken, zodat mensen zich comfortabeler kunnen voelen. De training leert je om geen oordeel te vellen over wat goed of slecht is, maar begrip te krijgen voor hoe anderen het elders doen. Het helpt als je het gesprek aangaat en probeert op een respectvolle manier vragen te stellen. Door je context te verbreden kun je dingen beter plaatsen of begrijpen. Op die manier kun je het stereotype beeld dat je hebt in je hoofd bijstellen. En kun je dichter tot elkaar komen.”

Culturele verschillen kunnen leiden tot misverstanden

Naast haar functie als community librarian is Floor vooral druk met de coördinatie van het Taalcafé. Het Taalcafé speelt een belangrijke rol bij het helpen van bezoekers, niet alleen met taal, maar ook met communiceren binnen de Nederlandse cultuur. Floor: “Soms leiden culturele verschillen tot misverstanden. Eén van de deelnemers kwam ooit boos naar me toe omdat hij uit de groep was gezet. Hij voelde zich beledigd en aangevallen. Na een gesprek bleek dat zijn interpretatie anders was dan de intentie van de taalcoach, die slechts de suggestie had gedaan om bij een andere groep aan te sluiten die beter bij het taalniveau van de deelnemer paste. Voor ons was dit normaal, maar voor hem voelde het als gezichtsverlies. Het gesprek heeft geholpen om dit misverstand op te helderen.”

Vrijwilligers met ervaring in taal- en cultuurverschillen

“Net als de vis die niet weet dat hij in water zwemt totdat je hem eruit haalt, beseffen we soms niet dat onze manier van doen cultureel bepaald is. Door met anderen in aanraking te komen en open gesprekken te voeren, kunnen we stereotyperingen doorbreken en begrip creëren”, vertelt Floor. “In ons Taalcafé werken we daarom met taalcoaches, voornamelijk vrijwilligers, waarvan de meesten een achtergrond hebben in het werken met mensen uit verschillende taal- en cultuurgebieden. We bespreken verschillende thema's, variërend van bruiloften en geboortes tot boodschappen doen. Tijdens die gesprekken komen diverse culturele verschillen en overeenkomsten ter sprake. We bieden deelnemers de ruimte om vragen te stellen over de Nederlandse cultuur en hun eigen ervaringen te delen. Het is een geweldige manier om bewustwording te creëren in de culturele verscheidenheid en interculturele communicatie te bevorderen.” Kortom, in het Taalcafé van de Bibliotheek Eindhoven staat interculturele communicatie centraal. “We leren van elkaars verschillen, stellen stereotypen bij en creëren begrip voor de diversiteit die onze samenleving kenmerkt”, aldus Floor. Het is een proces dat voortdurend evolueert en bijdraagt aan een inclusieve en harmonieuze gemeenschap.