Interculturele communicatie in de bibliotheek
Aurin el Boumassaoudi-Fouraschen, expert op het gebied van interculturele communicatie, deelt haar visie
De succesfactor van interculturele communicatie is dus het ontdekken van je eigen verborgen vooroordelen, het oprecht openstaan voor de ander en het zonder oordeel accepteren dat we anders zijn. Hoe vertalen we dat naar de bibliotheek? Aurin el Boumassaoudi-Fouraschen, expert op het gebied van interculturele communicatie, deelt haar visie.
TaalThuis
Om te beginnen heb je een veilige omgeving nodig. Aurin: “Ik zou de Bibliotheek echt zien als een veilige basis waar je terecht kunt met vragen. Waar je begrepen wordt. Een laagdrempelig instituut. Het kan een plek zijn waar je echt interpersoonlijke relaties opbouwt, omdat we elkaar daar respecteren zoals we echt zijn. En ergens waar je je thuis voelt. Daar leer je en accepteer je kennis die je aangeboden krijgt. Laten we het Taalhuis dan ook TaalThuis noemen.”
Interculturele communicatie in de collectie
Ook in de collectie moet je dat veilige gevoel en het gevoel van thuis kunnen ervaren. Wat Aurin opvalt, is dat 80% van de allochtone schrijvers heel erg afgeeft op de eigen cultuur. Neem het boek van Lale Gül, 'Ik ga leven'. Daarin vertelt ze over haar moeilijke thuissituatie, die grotendeels werd veroorzaakt door haar cultuur. Dat boek wordt in Nederland enorm geprezen. Terwijl je juist ook een boek zou willen lezen dat de cultuur waardeert en glans geeft. Toch gebeurt dat veel minder. We vinden het fijn om in onze denkbeelden bevestigd te worden. En op het moment dat iemand van een andere groep zegt: “jullie doen het beter,” worden wij bevestigd in ons gevoel dat we het daadwerkelijk beter doen. En onbewust voedt dat dan ons gevoel van superioriteit.
Laatst is er een hele heisa geweest, omdat een bibliotheek een poster had opgehangen met de tekst “Fictie” en een afbeelding van een persoon die de Koran leest. De betreffende bibliotheek heeft hier excuses heeft aangeboden, maar dit wil je natuurlijk voorkomen. Met het aanbieden en promoten van boeken kun je veel invloed hebben op hoe thuis iemand zich voelt in de bibliotheek.
Cultuur is hybride
Vervolgens verdient iedereen een persoonlijke benadering. Zo is het gevaarlijk om alle culturen over één kam te scheren. Zo heeft Aurin eens twee Eritrese studenten gehad. Eentje was boer. De ander had filosofie gestudeerd. Wat is nu de Eritrese cultuur? Als de Eritrese filosoof de bibliotheek binnenwandelt, zal hij mogelijk niet benaderd worden als iemand die op zoek is naar Emanuel Kant. Terwijl als hij niet krijgt waar hij voor komt, de brug naar zo iemand kan worden verbrand. Cultuur is heel hybride, heel veranderlijk en heel persoonlijk.
Als medewerker van de bibliotheek heb je ook te maken met onbewuste vooroordelen en cultuurverschillen onderling collega’s, al is het alleen al dat de ene collega uit een dorp komt en de ander uit de stad, of dat jij misschien al 15 jaar bij de bibliotheek werkt en je samenwerkt met iemand die net twee weken geleden is gestart.
Het boek “Onbewuste vooroordelen: herken je bias en overwin je biases en versterk de verbinding in je team” van Pamela Fuller (2022) laat je zien hoe je onbewuste vooroordelen herkent en geeft praktische tips hoe je op de werkvloer je eigen onbewuste gedachten kunt herkaderen.
Werk vanuit een leervraag
Het is daarbij volgens Aurin belangrijk dat we niet “afdalen” naar het niveau van nieuwkomers. Vaak zijn mensen tot meer in staat dan wij veronderstellen. Zo is Aurin geen fan van plannen om in de Bibliotheek veel meer met symbolen te werken. Nieuwkomers moeten hun weg leren vinden in de maatschappij. “Dat betekent niet dat wij niet een begripvolle en liefdevolle hand kunnen uitsteken, maar op het moment dat wij gaan afdalen, houden wij hen in een lager niveau waar je ze juist niet wilt hebben. Zij kunnen zich optrekken aan ons. Dus werk vanuit een leervraag. Dan is het leerproces zoveel sneller dan wanneer wij continu met leeraanbod komen. En dat maakt het erg persoonlijk, want die leervraag is voor iedereen en elke gemeenschap weer anders.