Daarom is Plek 3 succesvol: ‘Zelf kansen creëren en grijpen’
Als je ergens in gelooft, moet je ervoor gaan. Dat motto is het team van de Bibliotheek Venlo op het lijf geschreven. Waar hun initiatief Plek 3 aanvankelijk niet overal met enthousiasme werd begroet, is het project inmiddels uitgegroeid tot een bewezen en zelfs prijswinnend concept. Hoe ze dat in Venlo aangepakt hebben, vroegen we aan directeur Geja Olijnsma: ,,Je moet jezelf bewijzen én kansen grijpen.”
Plek 3
Ook in Venlo zijn er genoeg kinderen die net dat ene zetje in de rug kunnen gebruiken als het gaat om taal en algemene ontwikkeling. ,,Sommige kinderen komen niet helemaal tot hun recht in het onderwijs en worden thuis ook niet altijd gestimuleerd om bijvoorbeeld meer te lezen of met taal te doen”, beschrijft Geja Olijnsma de doelgroep van Plek 3. ,,Wij bieden een plek waar ze op een speelse manier hun taalvaardigheid en andere talenten verder kunnen ontwikkelen.” En de naam? ,,Je kunt op drie plekken leren: thuis, op school én in een sociale omgeving die losstaat van school of het eigen gezin. Die laatste plek, dát is Plek 3.”
Het initiatief van de Venlose bieb is een succes gebleken. De Universiteit Maastricht verrichte onderzoek naar Plek 3, met de centrale vraag in hoeverre deze aanpak werkt. Wat blijkt? De ontwikkeling van kinderen die naar Plek 3 komen verloopt beter dan die van vergelijkbare kinderen die níet meedoen. De Koninklijke Vereniging van Informatieprofessionals (KNVI) kende bovendien Plek 3 de Victorine van Schaickfonds Initiatiefprijs toe. Deze prijs wordt uitgereikt aan het beste idee op het gebied van bibliotheek- en informatie-innovatie.
Expertise in huis halen
Maar hoe pak je het creëren van zo’n plek aan? En, waarom zou de bieb dit moeten doen? Geja vindt de bieb een logische locatie voor een initiatief als Plek 3. ,,Bij de bieb kunnen mensen van 0 tot 100 jaar informeel leren”, benadrukt ze. ,,En voor kinderen in het bijzonder bieden we een lees- en leerrijke omgeving, ongeacht of ouders dat belangrijk vinden. Dus wat Plek 3 nu is geworden, sluit aan op onze visie als bieb.”
Het onderwijs in Venlo was desondanks aanvankelijk wat aarzelend. Veel scholen waren nieuwsgierig naar het concept, maar besloten de verdere inhoudelijke invulling nog even af te wachten. Geja ging ondertussen door met de ontwikkeling van Plek 3. Ze trok met Sanne Pijnenburg een projectleider aan met een achtergrond als orthopedagoge. Een expertise die nog niet aanwezig was in Geja’s team van de Venlose bibliotheek. Samen ontwikkelden ze pedagogische modules voor Plek 3, waarin de thema’s duurzaamheid, cultuur, techniek en burgerschap centraal staan.
Vooral doorgaan
,,Het feit dat sommige scholen in eerste instantie aarzelden, heeft ons niet ervan weerhouden om door te gaan. Soms werkt het zo dat je je extra moet bewijzen. Daardoor krijg je kansen. Maar soms moet je zelf de kansen creëren én grijpen. Dat is wat we met Plek 3 gedaan hebben”, legt Geja uit. Inmiddels zijn kinderen van vrijwel alle scholen in Venlo al eens bij Plek 3 geweest. ,,We hebben ingestoken op een ander niveau; dat van de werkvloer. Bij hen die de uitdagingen rondom kinderen die dat extra duwtje in de rug nodig, van dichtbij ervaren. Een leerkracht, begeleider of directeur. Dit heeft ervoor gezorgd dat het onderwijs tóch is gaan meedoen”, verklaart Geja de ommezwaai.
Podcast van Plek 3
Inzichten en lessen delen
Intussen heeft Geja geleerd dat je als bibliotheek wel vaker allerlei beelden moet nuanceren die er bestaan over wat een bieb is en hoe het zou moeten zijn. ,,Belangrijk is dat je je daardoor niet laat tegenhouden”, vindt ze. ,,Om een voorbeeld te noemen: Plek 3 zit in de kelder van onze bibliotheek. Dat kon gewoon niet anders, omdat we niet zoveel ruimte vrij hebben. Toen zeiden plots allerlei mensen dat we de kinderen toch niet in de kelder konden laten zitten. Maar de kinderen zijn daar helemaal niet mee bezig: ze vinden het helemaal geweldig daar! Het is echt hun eigen plek. Ook ik wilde eerst liever dat Plek 3 midden in ons gebouw zou zitten, zodat iedereen het kon zien. Maar ik zou nu niet anders meer willen.”
Mochten er bibliotheken zijn die iets vergelijkbaars als Plek 3 willen opzetten: Geja en haar team zijn meer dan bereid om hun inzichten en geleerde lessen te delen. ,,Ga vooral niet het wiel opnieuw uitvinden”, zegt de directeur met nadruk. ,,Dit is een concept dat je overal in Nederland kunt toepassen.”